(Vladimir Putin’s grand plan is unravelling)

By Gideon Rachman

Nguyễn Thị Kim Phụng dịch

Financial Times

28/02/2022.

Một tổng thống Nga bị dồn vào đường cùng có thể trở nên tàn nhẫn và nguy hiểm hơn bao giờ hết.

Vladimir Putin là một “thiên tài”, Donald Trump cười nói. Cựu tổng thống Mỹ phát biểu ngay trước thềm cuộc xâm lược Ukraine của Nga, và tỏ ra vô cùng ngưỡng mộ người đàn ông “hiểu sâu biết rộng” ở Điện Kremlin.

Vậy thiên tài này đã đạt được những gì? Bốn ngày sau cuộc xâm lược và quân đội Nga vẫn không thể giành được chiến thắng nhanh chóng mà Putin trông đợi. Sự kháng cự của Ukraine mãnh liệt hơn nhiều so với dự đoán của nhà lãnh đạo Nga, quân đội thì liên tục chống trả, trong khi toàn dân nhanh chóng huy động lực lượng. Những người lính Nga bị quay phim lại đã phàn nàn rằng họ chỉ được thông báo tham gia một nhiệm vụ huấn luyện.

Phản ứng quốc tế cũng cứng rắn hơn, phối hợp hơn, và thống nhất hơn so với những gì Putin dự tính. Nga đang bị loại khỏi hệ thống tài chính toàn cầu. Hầu hết không phận châu Âu đã đóng cửa đối với các hãng hàng không Nga. Đồng thời, có một sự đảo ngược mang tính lịch sử trong chính sách đối ngoại và an ninh của Đức – khi Berlin cuối cùng cũng gửi vũ khí đến Ukraine, và cam kết chi hơn 2% GDP cho quốc phòng. Liên minh NATO cũng tìm thấy một mục tiêu mới cho mình. Nga đang trở thành kẻ xấu, ngay cả Trung Quốc cũng không công khai ủng hộ nước này tại Liên Hiệp Quốc – và đã chọn cách bỏ phiếu trắng.

Bên trong nước Nga, người dân hoảng loạn đổ xô đi rút tiền ngân hàng. Giá trị đồng rúp giảm mạnh, thị trường chứng khoán Nga lao dốc. Các cuộc biểu tình nhỏ lẻ phản đối chiến tranh nổ ra trên khắp đất nước, nhưng người biểu tình đã nhanh chóng bị bắt giữ. Những người nổi tiếng ở Nga, các nhà tài phiệt và thậm chí cả con cái của một số quan chức Nga đã lên án cuộc xung đột. Trước ống kính máy quay, các quan chức của Putin lộ rõ vẻ khó chịu khi phải thực hiện mệnh lệnh của ông. Các phương tiện truyền thông chính thức của Nga một mình cô độc giữ lấy lập trường phủ nhận mức độ của cuộc chiến, khi tiếp tục nhấn mạnh rằng đây chỉ là một ‘chiến dịch quân sự đặc biệt,’’ nhằm hỗ trợ các khu vực ly khai Donetsk và Luhansk.

Trong khi đó, Ukraine lại đang nhận được sự ngưỡng mộ và công nhận của quốc tế, ở mức độ chưa từng có kể từ khi nước này giành được độc lập vào năm 1991. Volodymyr Zelensky, Tổng thống Ukraine, từng được coi là một diễn viên hài thiếu hiểu biết, nay được quốc tế ca ngợi vì khả năng lãnh đạo đầy cảm hứng của mình. Hành động dũng cảm xuống đường tại Kyiv của ông là một sự tương phản rõ rệt với thói hèn nhát của Putin, kẻ quá sợ hãi virus, đến mức không cho phép các quan chức đứng gần mình. Những lời kêu gọi giúp Ukraine nhanh chóng trở thành thành viên EU đang ngày càng gia tăng.

Putin đạt được tất cả những điều này chỉ trong bốn ngày. Vâng, quả là thiên tài, thiên tài tuyệt đỉnh!

Nhưng một Putin bị bẽ mặt và bị dồn vào đường cùng có thể trở nên nguy hiểm và tàn nhẫn hơn bao giờ hết. Điều đó đã hiện rõ vào hôm Chủ nhật, khi nhà lãnh đạo Nga đặt các lực lượng hạt nhân của nước mình trong tình trạng báo động.

Thực sự hữu ích

Dù không thể đạt được chiến thắng dễ dàng như dự đoán, Putin cũng khó mà chịu lùi bước. Niềm kiêu hãnh, tính hoang tưởng, và sự sống còn của bản thân có thể thúc đẩy ông sử dụng các chiến thuật ngày càng cực đoan và nguy hiểm hơn bao giờ hết. Một quan chức cấp cao của phương Tây đã dự đoán với tôi, rằng “Putin sẽ chỉ dấn thân sâu hơn, và mọi chuyện sẽ trở nên cực kỳ tồi tệ.”

Các nhà phân tích an ninh phương Tây đã cảnh báo về việc Nga có thể sử dụng hỏa tiễn nhiệt áp (thermobaric) ở Ukraine – loại bom “phóng lửa” mà Nga đã xử dụng ở Chechnya và Syria, với khả năng gây ra thiệt hại lớn về nhân mạng. Đe dọa hạt nhân mà Putin đang triển khai, dù rõ ràng là nhằm mục đích hù dọa, cũng không thể bị ngó lơ hoàn toàn, nếu xét đến tình trạng hiện tại của ông ta.

Ít có khả năng Putin sẽ rút lui, vì thế cũng ít có cách nào hòa bình để thoát khỏi cuộc xung đột này. Một tia hy vọng le lói xuất hiện khi có thông báo rằng các nhà đàm phán Nga và Ukraine đã đồng ý gặp nhau tại biên giới Belarus. Tuy nhiên, vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy Putin sẵn sàng nhượng bộ những yêu cầu tối đa của mình, liên quan đến việc chia cắt lãnh thổ Ukraine thêm nữa, và trên thực tế là chấm dứt hoàn toàn nền độc lập của đất nước. Việc người được đề cử dẫn đầu phái đoàn Nga là một cựu quan chức cấp thấp, nổi danh vì chủ nghĩa dân tộc cực đoan, không phải là một dấu hiệu đầy hứa hẹn.

Con đường duy nhất thực sự dẫn đến hòa bình có lẽ là, bằng cách nào đó, giới tinh hoa cầm quyền Nga phế truất được Putin. Các video mà nhà lãnh đạo cho phát hành, vốn cho thấy cách mà ông ta làm nhục các thành viên của lực lượng an ninh khi buộc họ phải tán thành các chính sách của mình, là nhằm thể hiện quyền lực tối cao của ông. Nhưng chúng cũng làm nổi bật những hoài nghi trong nhóm thân tín của chính ông.

Tuy nhiên, hệ thống hiện tại của Nga có tính tập thể kém hơn cả Liên Xô thời hậu Stalin. Các quan chức cấp cao của Liên Xô đã có thể ép Nikita Khrushchev rời nhiệm sở vào năm 1964. Nhưng Putin cai trị tựa như một Sa hoàng thời tiền Liên Xô. Thật khó mà hình dung nhóm nội bộ đối lập với ông trong chính phủ có thể huy động được sức mạnh.

Dù vậy, nếu chi phí về kinh tế và con người của cuộc chiến tăng lên, việc kiềm chế các cuộc biểu tình phản đối chiến tranh của công chúng sẽ trở nên khó khăn hơn. Quân đội Nga ở Ukraine cũng có thể sa sút tinh thần nếu phải hứng chịu tổn thất nặng nề, và phải thi hành các chiến thuật tàn bạo chống lại dân thường. Sau cùng, một kết hợp giữa sự lo lắng của giới tinh hoa, sự thất bại của quân đội, và sự bất mãn của quần chúng có thể buộc nhà lãnh đạo Nga phải rời nhiệm sở. Nhưng – ngay lúc này đây – mối nguy mà Putin gây ra cho Ukraine, Nga, và thế giới vẫn ngày một gia tăng.

Gideon Rachman

Nguyễn Thị Kim Phụng dịch

Gideon Rachman (sinh năm 1963) là một nhà báo người Anh. Ông trở thành nhà bình luận đối ngoại chính của Financial Times vào tháng 7 năm 2006. Năm 2016, ông giành giải Orwell cho báo chí chính trị. Cùng năm, ông được trao giải Nhà bình luận tại lễ trao giải European Press Prize.

Vladimir Putin’s grand plan is unravelling

By Gideon Rachman

Financial Times

28/02/2022.

Vladimir Putin is a “genius”, chortled Donald Trump. The previous US president was speaking on the very eve of Russia’s invasion of Ukraine — and was misplaced in admiration for the “very savvy” man within the Kremlin.

So what has this genius achieved? 4 days into the invasion and Russian troops have didn’t win the fast victory that Putin was relying on. Ukrainian resistance is a lot fiercer than the Russian chief anticipated, as Ukraine’s military fights back and the inhabitants mobilises. Captured Russian troopers have been filmed complaining that they have been informed they have been happening a coaching mission.

The worldwide response has additionally been harder, extra co-ordinated and united than Putin bargained for. Russia is being lower out of the worldwide monetary system. Most European airspace has been closed to Russian airways. There was a historic reversal in German overseas and safety coverage — with Berlin lastly sending weaponry to Ukraine and pledging to spend greater than 2 per cent of gross home product on defence. The Nato alliance has been given a brand new sense of function. Russia is turning right into a pariah, with even China failing to again it on the UN — it abstained as a substitute.

Inside Russia itself, panicked residents are speeding to withdraw cash from banks. The rouble has plummeted in worth, as has the Russian inventory market. Small demonstrations in opposition to the struggle have damaged out throughout the nation, with the protesters swiftly arrested. Native celebrities, oligarchs and even the youngsters of some Russian officers have condemned the battle. Putin’s personal officers look visibly uncomfortable as they take his orders in entrance of tv cameras. The Russian official media have been left within the unbelievable place of denying the extent of the struggle, because it continues to insist that this is only a particular navy operation to assist the breakaway areas of Donetsk and Luhansk.

In the meantime, Ukraine itself is receiving a degree of worldwide admiration and recognition that is unprecedented for the reason that nation received independence in 1991. Volodymyr Zelensky, the Ukrainian president, as soon as derided as a comic book actor out of his depth, has received worldwide popularity of his inspirational management. His bodily bravery on the streets of Kyiv is a marked distinction to the cowardice of Putin, who is too frightened of a virus to permit his personal officers inside respiration distance. Requires Ukraine to be placed on a fast-track to EU membership are rising.

Putin has achieved all of this in a mere 4 days. Genius, sheer genius!

However a humiliated and cornered Putin is prone to change into much more harmful and ruthless. That was underlined on Sunday, when the Russian chief put his nation’s nuclear forces on alert.

Really helpful

Unable to attain the straightforward victory that he anticipated, Putin appears unlikely to again down. Delight, paranoia and his personal private survival level to using ever extra radical and harmful techniques. One senior western official predicted to me that “Putin will only dig in and this will get very ugly”.

Western safety analysts have been warning of the potential use of thermobaric missiles in Ukraine — “flame-thrower” bombs which Russia has deployed in Chechnya and Syria and may trigger large lack of life. The nuclear threats that Putin is deploying, whereas clearly meant to intimidate, can’t be completely discounted given his frame of mind.

Since Putin himself appears extremely unlikely to retreat, there seem like few peaceable methods out of this battle. One small ray of hope is supplied by the announcement that Russian and Ukrainian negotiators have agreed to satisfy on the Belarus border. However there is, as but, no signal that Putin is ready to again away from his maximalist calls for that will contain additional dismemberment of Ukrainian territory and the de facto finish of the nation’s independence. The truth that the person initially nominated to guide Russia’s delegation is a junior former official, famous for his excessive nationalism, is not a promising signal.

It might be that the one actual path to peace can be for the Russian governing elite someway to pressure Putin out of energy. The movies that their chief has launched exhibiting him humiliating members of the safety institution, as he compels them to endorse his insurance policies, are supposed to display his complete authority. However additionally they spotlight misgivings inside his personal inside circle.

Nevertheless, the present Russian system is much less collective than even the post-Stalin Soviet Union. Excessive-ranking Soviet officers have been in a position to pressure Nikita Khrushchev from energy in 1964. However Putin guidelines extra like a pre-Soviet tsar. It is laborious to see how inside opposition to him, throughout the authorities, can mobilise.

It is potential, nonetheless, that because the human and financial prices of the struggle mount it would change into harder to include the general public protests in opposition to the battle. Russian troops inside Ukraine may additionally change into demoralised as they take losses and are ordered to make use of brutal techniques in opposition to civilians. Finally some mixture of elite nervousness, navy failure and fashionable discontent may pressure the Russian chief out of workplace. However — for now — the hazard that Putin poses to Ukraine, Russia and the world is solely rising.

Gideon Rachman

Gideon Rachman (born 1963) is a British journalist. He became the chief foreign affairs commentator of the Financial Times in July 2006. In 2016, he won the Orwell Prize for political journalism. In the same year, he was awarded with the Commentator Award at the European Press Prize awards.

*  *  *

Xem bài có liên hệ với đề tài: click vào đây

Xem trang Kiến thức, Tài liệu: click vào đây

More in English topic: please click here

Trở về trang chính: www.nuiansongtra.net