7 KỲ QUAN THẾ GIỚI CỔ ĐẠI:
Theo tài-liệu, thế-giới có bảy kỳ-quan, là những kỳ-quan cổ đại. Nguồn-gốc danh-sách 7 kỳ-quan nằm ở Alexandria thuộc Ai-cập ngày nay (nhưng không phải là nơi đã xây ngọn hải-đăng Alexandria).
Thi-sĩ Antipater ở Sidon, xứ Phoenicia gọi là “bảy Thaumata” nghĩa là những cảnh kỳ-diệu nhất để chiêm ngưỡng. Đến nay duy chỉ còn lại Kim-tự tháp ở Ai-cập mà thôi, sáu cái kia bị hũy hoại vì nhiều lý do. Bảy kỳ-quan cổ-đại đó là:
1- Kim-tự-tháp Ai-cập:
Gồm có 3 Kim-tự tháp lớn ngày nay vẫn còn là: Kheops, Khephren và Mukerinos (xây dựng khoảng 2600 năm trước J.C.) ở khu-vực gần sông Nil, cách thủ-đô Cairo không xa.
Đó là những nấm mồ của các bậc Pharaoh, các vị vua Ai-cập; trị vì thời cổ gần 5,000 năm trước đây. Đó cũng là nơi chứa những bí-mật mà văn-minh thời-đại ngày nay đang lần lần khám phá qua các cổ tự Ai-cập. Văn-minh Ai-cập là một nền văn-minh cổ nhất thế-giới.
2- Vườn treo Babylone:
Thuộc Iraq ngày nay, đã được xây-dựng bởi một vị quốc-vương có tên trong “Nghìn lẽ một đêm” Nabuchodosonor Đệ nhị. Ông đã trị vì ở vùng đất ngày nay có tên là Iraq, khoảng từ 605-562 trước Tây lịch. Ngày nay không còn dấu vết gì về vườn treo này cả.
Theo truyền-thuyết, vào thế-kỷ thứ ba sau Tây lịch, có một nữ tu người Chaldee tên là Berose đã viết một cuốn sách tên là Balyloniaca nói về lịch-sử nền văn-hóa Lưỡng-hà ớ Trung-đông. Tu sĩ Berose (hay là Beroje?) cho rằng quốc vương Nabuchodonosor đã cho đắp những ngọn đồi thật cao, trên đỉnh san bằng thành vườn thượng uyển để trồng đủ loại cây cối, hoa quả.
Tục truyền vườn thượng-uyển này được lập ra để vị Quốc vương đa tình Nabuchodonosor làm vui lòng người đẹp. Hoàng-hậu của ông là một mỹ-nhân, công-chúa Ba-tư. Bà này theo chồng về xứ Babylone (Iraq) nhưng vẫn nhớ nhung ngọn đồi quê-hương Ba-tư. Bởi thế, Quốc-vương Nabuchodonosor phải làm cách nào cho ái khanh của mình khỏi buồn nhớ quê-hương nên đã cho xây vườn thượng-uyển này.
3- Tượng thần Zeus ở Olympic:
Theo thần-thoại Hy-lạp, Zenus là vị thần Vua của các vị thần và trị vì trên Trời, nói theo kiểu Á-đông là Ngọc-Hoàng Thượng-đế.
Tượng thần ngoạn mục này đã được xây-dựng vào khoảng năm 450 trước Tây lịch. Những người dự vận-động hội Olympic thời xưa đã đến chiêm-ngưỡng tượng thần Zenus khi còn nguyên-thủy.
Về sau, những ông vua kế vị Đại-đế Alexander cũng có tham vọng muốn chiếm, rồi đến các vị hoàng-đế La-mã cũng dòm ngó, đem quân đánh để chiếm đoạt. Tượng Thiên vương Zenus cuối cùng đã phải “di-cư tị-nạn” ở một cung-điện trong thành-phố Constantinople (Thổ Nhĩ Kỳ) rồi rốt cuộc đã bị hủy-hoại trong một trận hỏa hoạn khoảng năm 475 trước Tây lịch.
4- Tượng khổng-lồ ở Rhodes:
Xây dựng khoảng năm 300 trước JC. Tượng này đã bị hủy-hoại trong một trận động đất. Tượng này ở thành-phố cảng gần Ý, tượng làm bằng đồng, xây để vinh-danh vị thần Heliossau một chiến thắng của dân thành-phố này (Rhodes)chống ngoại xâm.
Người ta nghi rằng 1500 năm trước đây, khi các sắc dân Ả-rập chiếm được hải-cảng này, họ đã hạ tượng xuống, chặt khúc ra làm đồng nát bán cho thợ làm sắt Do-thái để đổi lấy 900 con lạc-đà.
Tượng khổng-lồ này đã biến mất từ năm 226 sau JC nhưng hình-ảnh vĩ-đại của nó đã lưu-truyền và gây nguồn cảm-hứng cho biết bao thi-ca thời-đại. Chính Shakespear đã cho một nhân-vật trong vở kịch thơ của Ông nói lên rằng Người khổng-lồ thành Rhodes hai chân đứng giạng ra hai bên bờ hải-cảng cho thuyền bè qua lại phía dưới chẳng khác nào người khổng-lồ đứng giạng chân trên đôi mông của vũ-trụ.
5- Nhà mồ vĩ-đại ở Halicarnasse:
Được xây dựng vào năm 365 trước Tây lich. Vùng này ngày nay là Bodaum, thuộc Thổ-Nhĩ kỳ. Ngày nay chỉ còn những mãnh vụn để ở Bảo tàng viện Luân-đôn và ớ Bodrom.
Nhà mồ này do Thống-đốc Mausole (thuộc quyền vua Ba-tư) đã trị vì thành-phố này, khi đế-quốc Ba-tư lấn sang Thổ-Nhĩ Kỳ của đế-quốc Hy-lạp.
Mausole có ý xây-dựng lăng tẩm của mình và trang-hoàng bằng nghệ-thuật ngoạn-mục của người Hy-lạp. Chung quanh bệ thềm nhà mồ là những bức tượng và những hình-ảnh ghi lại cuộc chiến-đấu và săn bắn, các tượng của các vị Vua và các vị thần của Hy-lạp, nhắc-nhỡ đến các nghệ-thuật cao siêu của các thành-phố Hy-lạp như Athens, Bassae, Millex, Pergame.
Trên đỉnh ngôi nhà mồ là một cỗ mã xa chiến đấu có bốn ngựa kéo. Công-trình nghệ-thuật vĩ-đại này đã được truyền-tụng và theo liền với tên ông. Ngày nay, ở các nước phương Tây, chữ mausoleé của Pháp hay mausoleum của Anh bắt nguồn từ tên ôngThống-đốc Ba-tư từ hơn 2,000 năm trước này: Mausole. Chữ đó có nghĩa là lăng, nhà mồ (Ví-dụ: Lăng Lenin được gọi là Lenin Mausoleum).
6- Đền Artemis ở Ephese (Thổ-Nhĩ Kỳ):
Được xây-dựng năm 450 trước Tây lịch. Di-tích còn để ở tại Bảo-tàng viện tại Luân-đôn, Anh-quốc. Theo thần-thoại Hy-lạp thì Artemis là Nữ thần Mặt trăng và Săn bắn. Đền do Vua Cresus, Vua của vàng xây-dựng và sau đó tái-thiết sau một trận hỏa hoạn.
Các nhà viết sử Hy-lạp thời xưa đã tô-điểm cho ngôi đền những vẻ đẹp trong giấc mơ của họ với: hàng rừng cột cao ngất, những thềm gạch bằng cẩm thạch, những hàng người hành-hương đông như kiến và hàng đoàn nữ tướng cỡi ngựa Amazone. Họ còn nói: Nữ thần Artemis còn chấp-nhận hiện lên trong các buổi lễ vĩ-đại, hiện thân ngay trên cửa sổ trước mặt tiền của đền, bên trên những pho tượng vĩ-đại trang-hoàng ngôi đền.
7- Hải đăng Alexandria (Ai-cập):
Đã được xây-dựng khoảng năm 280 trước Tây lịch và tồn tại 1500 năm liền để soi sáng cho tàu bè qua lại miền Đông Nam Địa-Trung-hải. Hải-đăng bị hũy-hoại năm 1302 trong một trận động đất. Người ta lập ngọn hải-đăng này vì nhu-cầu của ngành hàng-hải sơ-khai vào thời đó và cũng để vinh-danh một vị Đại-đế xuất-thân từ xứ Macedonia bên Hy-lạp là Đại-đế Alexander Đệ tam, người có công mở rộng sơn-hà.
Thành-phố Alexandria ngày nay (Ai-cập) cũng được xây vào thời ấy. Các nhà hiền-triết Ai-cập đã lập ra một Đại thư-viện và vào năm 240, một học-giả ít danh tiếng lúc đó là Callimaque de Cyrene đã viết một cuốn sách nói đến 7 kỳ-quan của thế-giới thời đó, cuốn sách này ngày nay không còn tìm thấy nữa.
Các kỳ quan thiên-nhiên:
Các kỳ-quan thiên-nhiên, tùy theo sách, được liệt-kê khác nhau. Theo sách "The World Book Encylopedia" liệt kê 7 kỳ-quan thiên nhiên như sau:
1- Đỉnh núi Everest, nằm ở biên giới Tây-Tạng và Nepal.
2- Thác Victoria ở Phi Châu.
3- Thung-lũng Grand Canyon ở Arizona, Hoa-Kỳ.
4- Vùng đá ngầm Great Barrier Reef ở Úc.
5- Các hang động ở Pháp và Tây-Ban-Nha.
6- Núi lửa Paricutin ở Mexico.
7- Hải cảng Rio de Janero ở Brasil.
Một số tài liệu khác thì ghi khác, có ghi:
- Cây sồi khổng lồ ở California.
- Động Calsbad caverns ở New Mexico, Hoa-Kỳ.
- Thác Yellowstone, Hoa-Kỳ.
- Thác Niagara, biên-giới Canada và Hoa-Kỳ.
- - - - - - - - - - - -