MỘT SỐ THƠ CỦA ĐỖ MỤC (Thởi Vãn Đường).
ĐỀ Ô GIANG ĐÌNH.
Thắng bại binh gia sự bất kỳ
Bao tu nhẫn sỉ thị nam nhi
Giang Đông tử đệ đa tài tuấn
Quyển thổ trùng lai vị khả tri.
Đề đình sông Ô.
Thua được nhà binh chuyện bất kỳ
Nén lòng hổ nhục mới nam nhi
Giang Đông nhân sĩ nhiều người giỏi
Cuốn đất lui về cũng có khi...
(Lê Nguyễn Lưu)
ĐỀ ĐÀO HOA PHU-NHÂN MIẾU.
Tế yêu cung lý lộ đào tân
Mạch mạch vô ngôn kỷ độ xuân
Chí cánh Tức vong duyên để sự
Khả liên Kim Cốc trụy lâu nhân.
Đề ở miếu Đào Hoa phu nhân.
Trong cung eo nhỏ đào sương ngậm
Lặng lẽ bao xuân chẳng nói năng
Nước Tức diệt vong ai có hiểu?
Thương thay Kim Cốc kẻ gieo mình.
(Khuyết danh)
Đào Hoa phu nhân: chính là Tức phu nhân. Nàng nguyên là vợ vua nước Tức. Vua nước Sở diệt nước Tức, chiếm đoạt Tức phu nhân. Nàng phải lấy vua nước Sở, sinh được hai con, nhưng suốt đời không nói một lời nào với vua. Người đời sau thương cảm nàng nên lập miếu thờ.
BẠC TẦN HOÀI.
Yên lung hàn thuỷ nguyệt lung sa,
Dạ bạc Tần Hoài cận tửu gia.
Thương nữ bất tri vong quốc hận,
Cách giang do xướng "Hậu đình hoa".
Đỗ bến Tần Hoài
Nước lồng khói toả, cát trăng pha,
Thuyền đỗ sông Hoài cạnh tửu gia.
Con hát biết chi hờn mất nước,
Cách sông còn hát Hậu Ðình Hoa.
(Khương Hữu Dụng)
CỬU NHẬT TỀ SƠN ĐĂNG CAO.
Giang hàm thu ảnh nhạn sơ phi
Dữ khách huề hồ thướng thúy vi
Trần thế nan phùng khai khẩu tiếu
Cúc hoa tu sáp mãn đầu qui
Đãn tương minh đính thù giai tiết
Bất dụng đăng lâm hận lạc huy
Cố vãng kim lai chỉ như thủ
Ngưu sơn (2) hà tất độc triêm y.
Lên núi Tề ngày mùng chín.
Sông Thu lồng bóng nhạn mong manh
Bầu bạn thong dong cảnh sắc xanh
Thế tục buồn vương, môi héo nụ
Đường về cúc giắt, bước dồn nhanh
Mong sao cảnh đẹp, vui cùng rượu
Chẳng phí trèo non, cảm nắng hanh
Sự thế xưa nay trời đất chuyển
Cớ gì lên núi đứng buồn tênh.
(Hải Đà)
(1) Cửu nhật: trùng dương, tiết ngày mồng 9 tháng 9 âm lịch, ngắm hoa uống rượu.
(2) Núi ở nước Tề, đời Xuân Thu, Tề Cảnh Công lên núi trông về cố quốc mà khóc.
GIANG NAM XUÂN.
Thiên lý oanh đề lục ánh hồng
Thuỷ thôn sơn quách tửu kỳ phong
Nam triều tứ bách bát thập tự
Đa thiểu lâu đài yên vũ trung.
Mùa xuân ở Giang Nam.
Nghìn dặm oanh ca biếc lẫn hồng
Gió lay cờ rượu xóm bên sông
Bốn trăm tám chục chùa Nam quốc
Mưa khói che lầu biết mấy không?
(Lê Nguyễn Lưu)