Mấy tháng trước đây, hai anh Nguyễn Cao Can và Võ Thạnh Văn đã báo cho tôi biết, rằng, để kỷ niệm Thượng thọ 90 tuổi nhà văn hóa thầm lặng Thinh Quang, anh em nhà văn, nhà báo quen thân của Anh dự định xuất bản một Tuyển tập thứ 2 viết về Anh và hai anh đã khuyến khích tôi đóng góp bài vở.

Hình bìa tác phẩm thứ nhất của 66 tác giả viết về Thinh Quang

Tôi định “im lặng” vì nghĩ rằng biết viết gì về Anh bây giờ? Viết về một Thinh Quang, nhà thơ? Viết về một Thinh Quang, nhà văn? Viết về một Thinh Quang, nhà biên khảo? Viết về một Thinh Quang, nhà báo? Viết về một Thinh Quang, trọng tài bóng đá? Viết về một Thinh Quang, người con yêu của quê hương núi Ấn, sông Trà? Khó quá. Cái biết của tôi về Anh ít quá, quá ít đối với những gì anh đã thầm lặng cống hiến cho đời trong suốt 70 năm qua. Thế nên tôi muốn “im lặng” vì tôi sợ sẽ làm Anh thất vọng khi phải đọc bài viết của tôi – một người em đã cùng Anh gặp gỡ, chuyện vãn nhiều lần trong nhiều năm trời trên mảnh đất “xứ lạ quê người” này. Vậy mà, vào một buổi sáng đẹp trời, Thứ Hai, 09-7-2012, tôi từ Los Angeles cùng anh Nguyễn Cao Can từ San Jose về thăm Anh tại thành phố Montrey Park, anh Can lại nhắc đến Tuyển tập và Anh đã chỉ nói với hai chúng tôi một lời thật ngắn ngủi nhưng cũng thật chí tình: “Xin để lại cho nhau một chút tình thôi mà!”. Và tôi xin ghi nhận tôn ý của Anh.

Đối với những nhà văn, nhà báo đã từng một thời hoạt động với nhà văn hóa thầm lặng Thinh Quang và hiện còn hoạt động tại hải ngoại thì Anh quả xứng đáng được nhận danh hiệu Người Anh Cả. Người Anh Cả về tuổi tác vì Anh đã tròn 90 tuổi hạc, cái tuổi rất hiếm đối với giới nhà văn, nhà báo. Người Anh Cả về nghề văn, nghề báo bởi Anh đã thực sự bước chân vào làng văn, làng báo đã hơn 70 năm từ lúc Anh chưa bước qua ngưỡng cửa của lứa tuổi mười tám.

Với tư cách là Người Anh, Anh luôn khuyến khích, cổ vũ những người mới bắt đầu viết những trang văn đầu đời khi họ đến gặp Anh. Có thể đã có rất nhiều những nhà văn, nhà báo nhận được sự khuyến khích, cổ vũ chân thành và nồng nhiệt của Anh. Và chính tôi, tôi cũng đã từng được Anh cổ vũ, khuyến khích từ những ngày đầu mới gặp cách nay đã trên 17 năm. Tuy mới gặp nhau lần đầu và mới chỉ nhận nhau là người đồng hương, Anh đã nhiệt tình khuyến khích tôi viết về quê hương núi Ấn sông Trà và sau này, mỗi lần đến thăm, Anh đều nhắc nhở tôi điều này. Vâng theo lời Anh, ngoài sở thích tìm hiểu về ca dao tục ngữ, tôi đã dành nhiều trang viết cho quê hương Quảng Ngãi thân yêu của tôi.

Năm vừa rồi tôi có cái diễm phúc được Anh trao cho đọc bản thảo tác phẩm “Những Người Làm Nên Lịch Sử” của Anh gồm những bài viết về các danh nhân văn hóa thế giới và đã được đăng rải rác trên các tạp chí tại Hoa Kỳ. Anh bảo đây là tác phẩm cuối cùng trong cuộc đời cầm bút của Anh và Anh đã gởi cho một cơ sở văn hóa tại Nam Cali để ấn loát và phát hành. Tôi biết Anh đang nóng lòng chờ đón đứa con tinh thần cuối cùng của mình chào đời!

Ở tuổi 89 Anh còn có đủ năng lực hiệu khảo tác phẩm cuối cùng của mình trước khi cho chào đời quả là một việc làm phi thường! Đây là một tấm gương sáng cho các cây bút đi sau noi theo để làm giàu cho nền văn hóa của người Việt tại hải ngoại!

Hình bìa tác phẩm thứ nhì của 70 tác giả viết về Thinh Quang

Nghĩ về Thinh Quang là nghĩ về một cây viết đa dạng. Anh làm thơ. Anh viết truyện. Anh viết kịch bản. Anh viết biên khảo: biên khảo về văn hóa, biên khảo về tôn giáo. Tôi không dám lạm bàn đến những đề tài Anh đã viết. Tôi chỉ muốn nhắc đến Anh như một nhà văn thân yêu của quê hương núi Ấn sông Trà.

Nghe tên tuổi Anh, nhà báo Thinh Quang, từ khi tôi còn là cậu học sinh trung học. Vậy mà phải đợi nhiều năm sau, khi định cư trên vùng đất miền Nam Cali nắng ấm này tôi mới được gặp Anh. Đó là vào đầu năm 1995, tôi tìm đến nhà Anh ở thành phố Monterey Park để biếu Anh tờ Đặc san Xuân đầu tiên của người Quảng Ngãi tại hải ngoại và cũng để xin Anh bài viết cho số Đặc san Xuân năm tới. Tháng 10 năm đó, Anh gởi cho tôi bài “Thu Xà, thành phố nhỏ của một thời vang bóng” và bài này đã được đăng vào số Xuân Bính Tý, 1996 của hội Đồng hương và Thân Hữu Quảng Ngãi miền Nam California. Bắt đầu từ đây, Anh liên lạc và gởi bài đăng trên các tờ Đặc san Xuân của các hội Quảng Ngãi ở Nam và Bắc California, ở vùng New England miền Đông Bắc Hoa Kỳ, ở Atlanta thuộc tiểu bang Geogia và ở Houston thuộc tiểu bang Texas.
 

Hình bìa một sáng tác của Thinh Quang

Anh đã viết nhiều bài về phố nhỏ Thu Xà, nơi Anh chào đời với tất cả tấm lòng trìu mến. Ngay cả khi viết về văn hóa Việt Nam hay văn hóa Chiêm Thành, Anh cũng không quên nhắc đến phố nhỏ Thu Xà một thời vang bóng của Anh mỗi khi có thể.

Quê hương Thu Xà, nơi chôn nhau cắt rốn của Anh quả đã cho Anh nhiều cảm hứng tuyệt vời. Thử đọc những nhan đề bài viết của Anh ta sẽ thấy Anh đã yêu quê hương Thu Xà của Anh biết chừng nào: “Thu Xà, thành phố nhỏ của một thời vang bóng – Các tập tục độc đáo tại phố nhỏ Thu Xà – Thu Xà ngày Xuân: Tết và tập tục – Ngày Xuân nói chuyện rừng Cấm ở Thu Xà – Nghĩ về 5 bức tranh ở chùa Tứ Bang Thu Xà – Từ chuyện chum vàng, chum bạc dưới lòng sông Vực (Thu Xà) đến các lễ hội ngày Xuân của dân tộc Chàm – Vọng về cố quốc: Thu Xà, phố nhỏ tưởng chừng đi vào huyền thoại...”.

Những năm sau này, tuy tuổi hạc đã cao, sức khỏe đã giảm sút đi nhiều, Anh vẫn thường xuyên cộng tác với những trang mạng của người Quảng Ngãi tại Hoa Kỳ: www.nuiansongtra.net – www.quangngai.net – www.quangngainghiathuc.com.

Tôi cứ mường tượng đến một cụ già đang bước vào tuổi cửu tuần vẫn còn cặm cụi ngồi trước bàn phím của chiếc máy computer, thận trọng gõ từng con chữ với tất cả niềm say mê đối với văn chương chữ nghĩa để gởi đi cho những người con dân Việt còn yêu văn hóa Việt đang lưu lạc trên khắp mặt địa cầu những trang văn nồng nàn tình thương nhớ quê hương, những trang văn thiết tha với nền văn hóa dân tộc...là tôi chỉ còn biết cúi đầu ngưỡng phục.

“Xin để lại cho nhau một chút tình...”. Tôi tâm đắc với câu nói thật ngắn ngủi nhưng lại chan chứa tình người này của Anh, và tôi xin ghi lại những ý nghĩ chân thành của mình về Anh để gọi là chút tình tri kỷ của người em vẫn thường được nhận nơi Anh những lời khuyên nhủ chân tình trong cõi văn chương.

ĐÀO ĐỨC NHUẬN
Los Angeles, 2013.

* * *

Bài liên hệ:

- Buổi Ra Mắt Sách, Tuyển tập 2 viết về Thinh Quang

- Bài viết về Thinh Quang, click vào đây

*  *  *

Xem bài cùng tác giả: click vào đây
Xem trang Tạp văn, tùy bút: click vào đây
Trở về trang chính: www.nuiansongtra.com