TỔNG QUAN VỀ CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ - HOA.

HOA KỲ:

- Kinh tế Hoa Kỳ có quy mô lớn nhất thế giới với $18.561 tỉ USD vào năm 2016, năm 2018 là $20,412.870 tỷ USD, bằng 25% tổng GDP toàn cầu.

- Tài sản của tư nhân Mỹ: $90 ngàn tỷ USD, chiếm 34% GDP của toàn cầu, so với có 9% của nền kinh tế Trung Cộng và giàu hơn khối Âu Châu có 500 triệu dân so với 300 triệu dân Mỹ.

- Xuất khẩu: $1.620 tỉ USD.

- Nhập khẩu: $2.350 tỉ USD.

- Nợ công: $19.268 tỉ USD.

- Dự trữ đô la: Để có được đồng đôla, chính phủ Mỹ chỉ cần đem công trái của người dân Mỹ thế chấp cho FED (Cục dự trữ liên bang), lúc này "phiếu dự trữ liên bang" (Federal Reserve Note) do FED phát hành chính là đồng đôla Mỹ.

TRUNG CỘNG.

- Kinh tế Trung Cộng xếp thứ hai thế giới với $11.391 tỉ USD năm 2016 (Mỹ $18.561 tỉ USD), năm 2018 là $14,092.514 tỷ USD (Mỹ 2018 là $20,412.870 tỷ USD), bằng 15% tổng GDP toàn cầu. (Mỹ bằng 25% tổng GDP toàn cầu).

- Tổng tài sản tư nhân của Trung Cộng là $22.850 tỷ USD. (Mỹ $90.000 tỷ USD)

- Xuất khẩu: $2.280 tỉ USD.  (Mỹ $1.620 tỉ USD).

- Nhập khẩu: $1.680 tỉ USD.  (Mỹ $2.350 tỉ USD).

- Nợ công: $28.000 tỉ USD. (Mỹ $19.268 tỉ USD).

- Dự trữ ngoại hối: $2.850 tỷ USD.

Chiến tranh thương mại giữa Trung Cộng và Hoa Kỳ bắt đầu vào ngày 22-3-2018 khi tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố sẽ áp dụng mức thuế $50 tỷ đô la Mỹ cho hàng hóa Trung Cộng dựa theo Mục 301 của Đạo luật Thương mại năm 1974, để ngăn chặn những gì họ cho là hành vi thương mại không công bằng và hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ. Nó cho phép tổng thống có thẩm quyền đơn phương áp dụng tiền phạt hoặc các hình phạt khác đối với một đối tác thương mại nếu nó được cho là không công bằng, gây tổn hại đến lợi ích kinh doanh của Hoa Kỳ. Vào tháng 4-2018, T.T. Trump đã áp đặt thuế quan đối với hàng nhập khẩu thép và nhôm từ Trung Cộng, Canada và các nước trong Liên minh châu Âu.

Ngày 6-7-2018, Donald Trump cho áp đặt thuế quan đối với hàng hóa trị giá $34 tỷ USD của Trung Cộng, đưa đến việc Trung Cộng đáp lại với các mức thuế tương tự đối với các sản phẩm của Mỹ. Chính quyền Trump cho biết thuế quan là việc cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia và sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp Mỹ, và giúp giảm thâm hụt thương mại của Mỹ đối với Trung Cộng. Trong tháng 8 năm 2017, Trump đã mở một cuộc điều tra chính thức về các vụ tấn công vào tài sản trí tuệ của Mỹ và các đồng minh của mình, việc trộm cắp ước tính gây tốn kém cho Mỹ khoảng $600 tỷ đô la một năm.

Tổng thống Trump đã phủ nhận rằng cuộc tranh chấp là một cuộc chiến tranh thương mại, đã tuyên bố trên Twitter vào tháng 4 năm 2018, "cuộc chiến đó đã bị mất nhiều năm trước bởi những người ngu ngốc, hoặc không đủ năng lực, người đại diện cho Hoa Kỳ", và thêm rằng "bây giờ chúng ta có Thâm hụt thương mại $500 tỷ đô la một năm, với khoản tiền sở hữu trí tuệ trị giá $300 tỷ đô la. Chúng ta không thể để điều này tiếp tục”. Bộ trưởng thương mại Hoa Kỳ Wilbur Ross phát biểu trong một cuộc phỏng vấn của CNBC rằng “mức thuế Trung Cộng dự kiến ​​chỉ phản ảnh 0,3% tổng sản phẩm trong nước Mỹ”, trong khi thư ký báo chí Sarah Huckabee Sanders nói rằng các động thái sẽ có "đau ngắn hạn" nhưng mang lại "thành công lâu dài".

Vào tháng 5-2018, Trung Cộng đã hủy đơn hàng mua đậu tương Mỹ. Vào ngày 20-5, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin, trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News Sunday cho biết, "Chúng tôi đang đưa cuộc chiến thương mại vào tình trạng trì trệ". Tòa Bạch Ốc đã công bố vào ngày 29 tháng 5 rằng nó sẽ áp đặt mức thuế 25% trên 50 tỷ đô la hàng hóa của Trung Cộng với "công nghệ quan trọng trong công nghiệp"; danh sách đầy đủ các sản phẩm bị ảnh hưởng sẽ được công bố trước ngày 15 tháng 6 và mức thuế sẽ được thực hiện "ngay sau đó". Tòa Bạch Ốc cũng cho biết sẽ công bố và áp đặt các hạn chế đầu tư và tăng cường kiểm soát xuất khẩu cho các cá nhân và tổ chức Trung Cộng để ngăn chặn họ mua lại công nghệ của Mỹ, sẽ được công bố trước ngày 30 tháng 6 và được thực hiện "ngay sau đó". BBC đưa tin vào ngày 3 tháng 6 rằng Trung Cộng đã "cảnh báo rằng tất cả các cuộc đàm phán thương mại giữa Bắc Kinh và Washington sẽ bị vô hiệu nếu Hoa Kỳ thiết lập các biện pháp trừng phạt thương mại."

Vào ngày 15-6-2018, Trump tuyên bố trong một tuyên bố ngắn về Tòa Bạch Ốc rằng Hoa Kỳ sẽ áp đặt mức thuế 25% trên 50 tỷ đô la xuất khẩu của Trung Cộng. 34 tỷ đô la sẽ bắt đầu vào ngày 6 tháng 7, với thêm 16 tỷ đô la để bắt đầu vào một ngày sau đó. Bộ Thương mại Trung Cộng cáo buộc Hoa Kỳ tung ra một cuộc chiến thương mại và nói rằng Trung Cộng sẽ đáp trả tương tự với mức thuế tương tự đối với hàng nhập khẩu của Mỹ, bắt đầu từ ngày 6-7-2018. Ba ngày sau, Tòa Bách Ốc tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ áp đặt thêm 10% thuế quan đối với hàng nhập khẩu trị giá 200 tỷ USD nếu Trung Cộng trả đũa các mức thuế của Mỹ. Bộ Thương mại Trung Cộng trả lời nhanh chóng rằng Trung Cộng sẽ "phản công cứng rắn".

Các mức thuế của Mỹ trị giá 34 tỷ USD hàng hóa Trung Cộng có hiệu lực vào ngày 6 tháng 7. Trung Cộng đã kích hoạt mức thuế trả đũa cho cùng một số tiền. Thuế suất chiếm 0,1% tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu.

5 biện pháp đối phó của Trung Cộng:

Cuộc chiến thương mại nổ ra gây nhiều tác động đến nền kinh tế hai nước, nhưng tác động đối với Trung Cộng được cho là lớn hơn so với Mỹ, được thể hiện chủ yếu qua một số mặt sau.

Một là, Trung Cộng phải giữ giá đồng Nhân dân tệ (NDT) thấp để hỗ trợ xuất khẩu. Xung quanh thời điểm Mỹ áp mức thuế mới lên hàng hoá xuất khẩu của Trung Cộng lần này, đồng NDT đã giảm giá khoảng 3% so với đồng USD. Việc phá giá đồng nội tệ cũng là một nguyên nhân khiến tăng trưởng GDP của Trung Cộng suy giảm, theo dự báo là 0,1% -> 0,3%. Còn tăng trưởng xuất khẩu dự kiến giảm 1%. Theo tính toán thì những số liệu này với Mỹ sẽ nhỏ hơn.

Hai là, chiến lược trở thành nước tiên tiến về khoa học công nghệ vào năm 2015 do Trung Cộng đưa ra sẽ chịu tổn thất khá lớn trong cuộc chiến thương mại. Mục đích của Tổng thống Donald Trump khi phát động cuộc chiến thương mại với Trung Cộng không chỉ nhắm vào lĩnh vực thương mại, mà còn vào kế hoạch “Sản xuất tại Trung Cộng 2025", nhằm buộc Trung Cộng phải nhượng bộ nhiều hơn, hạn chế sự phát triển của Trung Cộng trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đồng thời có thể đòi Trung Cộng cởi mở hơn trong lĩnh vực tài chính tiền tệ.

Ba là, việc Mỹ nâng cao hàng rào thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Cộng làm gia tăng giá thành sản phẩm xuất khẩu của Trung Cộng sang Mỹ. Các ngành nghề, doanh nghiệp liên quan lĩnh vực bị nâng thuế suất trong ngắn hạn sẽ bị ảnh hưởng, ngành nghề có lượng xuất khẩu càng lớn sẽ bị tác động càng mạnh, ví dụ như cơ điện, quần áo, đồ chơi.

Đặc biệt, trong bối cảnh ưu thế giá thành rẻ của ngành chế tạo Trung Cộng tại Mỹ dần bị mất đi thì việc Mỹ đưa ra kế hoạch tăng thuế nhằm vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Trung Cộng sẽ tạo ra áp lực lớn cho ngành chế tạo của Trung Cộng.

Bốn là, chiến tranh thương mại sẽ gây tác động tiêu cực đối với vật giá tại Trung Cộng do các biện pháp đáp trả của nước này. Đòn đáp trả chính của Trung Cộng tập trung vào nông sản, mà lại là những mặt hàng thiết yếu Trung Cộng cần nhất như đậu tương. Trung Cộng là thị trường lớn tiêu thụ các chế phẩm từ đậu tương, và cũng sử dụng nhiều đậu tương làm nguyên liệu chăn nuôi, đặc biệt là chăn nuôi lợn. Đậu tương hiện nằm trong danh sách hàng Mỹ bị phía Trung Cộng tăng thuế.

Ngoài ra, trong động thái mới nhất, Trung Cộng đã giảm bớt cam kết mua 366.000 tấn đậu tương từ Mỹ trong mùa vụ kết thúc ngày 31/8/2018; giảm mua thêm 66.000 tấn trong năm tiếp theo. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiêu thụ đậu tương, thịt lợn tại Trung Cộng, cũng như một số ngành chế biến liên quan đến mặt hàng này.

Năm là, chiến tranh thương mại tác động tiêu cực đến lĩnh vực tài chính tiền tệ. Vào thời điểm cuối tháng 6, thị trường chứng khoán Trung Cộng rơi vào trạng thái suy giảm kéo dài do lo ngại nền kinh tế chịu ảnh hưởng tiêu cực từ căng thẳng thương mại gia tăng với Mỹ. Sang tháng 7, hoạt động bán tháo trở lại trên diện rộng trong bối cảnh lo ngại về sự giảm giá của đồng NDT, những hạn chế đối với thị trường bất động sản Trung Cộng và ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại Mỹ- Hoa.

Kết quả tác động đến kinh tế Trung Cộng:

Hoạt động sản xuất của Trung Cộng giảm trong tháng 6 trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ-Trung thêm vào lo ngại nền kinh tế đang đi xuống do sự kiểm soát chặt chẽ của chính phủ về sự cho vay đầu tư.

Chỉ số điều hành thu mua của Cục Thống kê Quốc gia đã giảm xuống 51,5 từ mức 51,9 của tháng 5 trên thang điểm 100, trong đó con số trên 50 cho thấy khả năng tăng tốc.

Trung Cộng phải đối đầu với nguy cơ tăng thuế quan của Mỹ trong một cuộc tranh chấp về thương mại và công nghệ kỹ thuật nhưng các chỉ số kinh tế đã giảm sau khi Bắc Kinh thắt chặt kiểm soát cho vay để kiềm chế nợ.

Xuất khẩu đã bị thu hẹp như là một phần của nền kinh tế Trung Cộng và đóng góp ít hơn 1 phần trăm tăng trưởng hàng năm nhưng vẫn hỗ trợ hàng triệu công việc sản xuất.

Các chỉ số xuất khẩu, đơn đặt hàng mới và sản xuất đều suy yếu trong tháng 6, theo khảo sát của NBS (National Statistics Bureau). Nó được tiến hành trong quan hệ đối tác với một nhóm ngành công nghệ kỹ thuật, Liên đoàn Hậu cần và Mua hàng Trung Cộng.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Cộng trong năm 2018 sẽ giảm từ mức 6,9% của năm ngoái xuống còn 6,6%. Về dài hạn, IMF (International Monetary Fun) dự kiến ​​tăng trưởng sẽ giảm xuống 5,5% vào năm 2023.

*  *  *

Xem bài liên hệ với đề tài: click vào đây

Xem trang Kiến thức, tài liệu: click vào đây
Xem các bài trên trang Anh ngữ: click vào đây
Trở về trang chính: http://www.nuiansongtra.net