(The Unknowable Fallout of China’s Trade War Nuclear Option)

By Andrew Ross Sorkin

Nguyễn Hải Hoành dịch

The New York Times

Oct 09-2018.

Trung Quốc hiện nắm giữ hơn 1.000 tỷ USD trái phiếu của Mỹ và điều này thường được gọi là “phương án vũ khí hạt nhân” của Trung Quốc trong cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ.

Lâu nay các nhà kinh tế và nhà đầu tư đang cố gắng làm rõ vấn đề: Mỹ và Trung Quốc sẽ sử dụng ảnh hưởng của mình ra sao trong cuộc chiến tranh thương mại giữa hai nước này. Ít nhất là cho tới gần đây hầu như mọi dự đoán đều xoay quanh cuộc chiến thuế quan ăn miếng trả miếng giữa hai bên.

Cho dù trong giả thiết bi quan nhất kiểu “ngày tận thế” của cuộc chiến đó thì một thứ vũ khí vẫn luôn được cho là không tưởng: Là kẻ nắm giữ khoản nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ, hơn 1000 tỷ đô la, Trung Quốc sẽ có thể công khai ngừng mua trái phiếu Mỹ – hoặc tệ hơn nữa là sẽ bán tháo lượng trái phiếu họ đang nắm giữ trên thị trường mở.

Cách suy nghĩ như trên thường bị bác bỏ bởi lẽ: làm như thế thì hai nước sẽ hủy diệt lẫn nhau một cách chắc chắn. Về kinh tế, cách nghĩ ấy rất không hợp lý. Việc Trung Quốc bán tháo trái phiếu Mỹ sẽ dẫn đến sự tăng lãi suất và gây thiệt hại cho Mỹ, nhưng đồng thời sẽ gây tổn hại nặng nề cho giá trị số trái phiếu Trung Quốc nắm giữ. Đúng như câu nói nổi tiếng của nhà công nghiệp J. Paul Getty: “Nếu bạn nợ ngân hàng 100 USD thì đó là nỗi lo của bạn; nếu bạn nợ ngân hàng 100 triệu USD thì đó lại là nỗi lo của chính ngân hàng.” Trong mối quan hệ Mỹ-Trung, hiển nhiên Trung Quốc là ngân hàng.

Nhưng những suy nghĩ thông thường về những gì Trung Quốc có thể hoặc không thể sẵn sàng thực hiện có thể đã sai. Gần đây Trung Quốc đã giảm số trái phiếu Mỹ mà họ nắm giữ. Ngày càng có nhiều chuyên gia tài chính, kinh tế và nhà phân tích địa chính trị lặng lẽ nêu ra một viễn cảnh: Có thể Trung Quốc sẽ dùng khả năng ảnh hưởng tới lãi suất [đồng USD] để làm con bài cuối cùng chìa ra với Trump.

Rốt cuộc Trung Quốc chẳng còn mặt hàng nào nhập từ Mỹ nữa để mà áp thuế; họ cũng đã nhắm mục tiêu vào các vụ đầu tư của các công ty Mỹ, như vậy thì còn lại mục tiêu nào khác?

Nếu Trung Quốc áp dụng sách lược nói trên thì tại thời điểm nhạy cảm này của nền kinh tế Mỹ, sự gia tăng thâm hụt ngân sách sẽ làm tăng nhu cầu vay mượn của Bộ Tài chính Mỹ. Sẽ có nhiều trái phiếu cần được bán mà Fed lại đang tăng lãi suất, làm cho các trái phiếu đó thêm đắt. Hiện còn chưa rõ Trung Quốc có thể dùng cách bán trái phiếu Mỹ khiến lãi suất tăng lên bao nhiêu %, nhưng chắc hẳn điều này sẽ gia cố thêm cho xu hướng tăng lãi suất hiện tại của đồng đô la Mỹ.

Cần nhớ rằng mục tiêu cuối cùng của Bắc Kinh không nhất thiết phải là đảm bảo sức khỏe tài chính của mình trong năm nay hoặc sang năm. Nếu Trung Quốc chịu đau trong ngắn hạn để có thể giành được ưu thế thật sự và lâu dài với Mỹ – hoặc ít nhất là không đánh mất bất kỳ ưu thế nào mà họ đã có – thì Trung Quốc có thể sẵn lòng chịu khó khăn một chút trong ngắn hạn.

“Cuộc đàm phán giữa hai nước lớn này sẽ không bàn về việc cuối năm nay hai nước sẽ mua bao nhiêu đậu tương hoặc máy bay Boeing,” Kevin Warsh, một cựu thống đốc của Fed nói. “Chúng ta đang ở vào thời điểm bản lề trong lịch sử. Hành động của chính phủ Mỹ và Trung Quốc trong 12 tháng tới sẽ tạo dựng nền móng cho mối quan hệ giữa hai nước lớn này trong thế kỷ 21”.

Cuộc đấu khẩu sẽ chỉ ngày càng gay gắt. Tuần trước, Phó Tổng thống Mike Pence lên án Trung Quốc lợi dụng “các thủ đoạn chính trị, kinh tế, quân sự và tuyên truyền để nâng cao sức ảnh hưởng của mình, tăng cường các lợi ích của mình tại Mỹ.” Hôm thứ Hai vừa rồi, khi hội đàm trực tiếp với ngoại trưởng Mike Pompeo, ngoại trưởng Vương Nghị lên án Chính phủ Trump “không ngừng leo thang” tình trạng căng thẳng trong thương mại, “phủ bóng đen” lên mối quan hệ hai nước.

Cho tới nay những người không tán thành khả năng Trung Quốc sẽ lật đổ thị trường trái phiếu Mỹ lại nói: Nền kinh tế Trung Quốc quá mong manh, họ không thể liều lĩnh làm bất cứ chuyện gì có thể gây mất ổn định.

Lâu nay ổn định luôn luôn là khẩu hiệu của Trung Quốc. Cuối tuần này Ngân hàng Trung ương Trung Quốc rõ ràng cảm thấy bất an trước tình hình kinh tế tăng trưởng chậm lại đã bơm 175 tỷ USD vào nền kinh tế bằng cách giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc của các ngân hàng thương mại, cho phép số tiền đó được tự do lưu thông.

Những người ủng hộ chính sách thuế quan cứng rắn của Chính phủ Trump đối với Trung Quốc sẽ coi phản ứng này của Trung Quốc là dấu hiệu cho thấy Mỹ đang nắm được lợi thế đàm phán. Liệu Trung Quốc có thể gây ra tổn hại thực sự cho phía Mỹ qua việc bán tháo trái phiếu Mỹ hay không vẫn là một câu hỏi chờ lời đáp.

“Theo một nghĩa nào đó, việc bán tháo trái phiếu Mỹ rất dễ đối phó, bởi lẽ Fed hoàn toàn có thể tự mình mua và bán trái phiếu của mình,” Brad W. Setser, nghiên cứu viên cấp cao về kinh tế quốc tế tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, viết. “Tôi thường nói rốt cuộc nước Mỹ nắm được thế thượng phong: Fed là cơ quan duy nhất trên thế giới có khả năng mua vào một lượng trái phiếu nhiều hơn lượng trái phiếu Trung Quốc bán ra.”

Cho dù như vậy, vẫn khó có thể dự đoán được sự biến đổi của thị trường. Trong 20 năm qua có những lúc trái phiếu Mỹ được bán đấu giá mà người TQ không tham gia. Nhưng dù họ có tích cực tham gia đấu giá hay không, các nhà đầu tư khác đều ngầm định rằng họ có.

Việc bạn xuất hiện tại một buổi đấu giá của nhà Sotheby và không tham gia đấu giá là một chuyện. Còn việc gửi thông báo công khai rằng bạn sẽ không bao giờ đến các buổi đấu giá của nhà Sotheby nữa lại hoàn toàn là một chuyện khác.

Vấn đề ở chỗ, Trung Quốc sẽ phải tìm lối ra cho khoản tiền [bán trái phiếu] đó – trong trường hợp này nhà đấu giá là người thường đưa ra những giao dịch tốt nhất trên thị trường.

“Ngay cả khi Trung Quốc có thể bán tháo số trái phiếu Mỹ trị giá trên 1.000 tỷ USD mà không khiến thị trường gây bất lợi cho mình, thì họ sẽ ném số tiền ấy vào đâu?” – Marc Chandler, người phụ trách chiến lược tiền tệ toàn cầu của công ty Brown Brothers Harriman viết trong thư gửi các nhà đầu tư. “Trung Quốc sẽ chẳng có cách nào bảo đảm số tiền đó có được thanh khoản, sự an toàn và lợi suất như khi mua trái phiếu Mỹ.”

Nhưng sự căng thẳng đối đầu nhiều khi không mang lại sự suy nghĩ có lý trí. Sự leo thang đối đầu của hai bên, cho dù chỉ là trong vấn đề kinh tế, sẽ dẫn tới rủi ro, đồng thời gây ra tình cảm giận dữ, tất cả đều là những nhân tố kết hợp nguy hiểm.

Trong tình hình đó không tồn tại bãi thử [hạt nhân]. Không có tính toán dự trắc, cũng không có mô hình tỷ lệ [của việc thử hạt nhân].

Nếu Trung Quốc muốn sử dụng phương án vũ khí hạt nhân này và thị trường không có phản ứng thì Trung Quốc sẽ đánh mất ảnh hưởng của mình một cách vô vị. Còn nếu họ thành công – mà hiệu quả lại quá mong đợi – thì Trung Quốc sẽ vô tình tự gây tổn thương cho nền kinh tế của chính mình.

Vả lại cho dù một đòn đánh hoàn mỹ mà vô hại với Trung Quốc cũng có thể trở nên nguy hiểm: cuộc tấn công có chủ đích nhắm vào nền kinh tế Mỹ sẽ đem lại những hậu quả không thể lường được. Nếu đám mây đen xuất phát từ đây phủ kín châu Âu hoặc các thị trường mới nổi, liệu Trung Quốc cũng đã sẵn sàng cho cuộc chiến ấy chưa?

Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc và việc chấm dứt tình trạng phổ biến vũ khí hạt nhân đến nay, toàn thế giới đã chấp nhận một chính sách giữ gìn sự ổn định chiến lược: giảm bớt các nhân tố có thể kích thích các quốc gia đối địch sử dụng những vũ khí tàn phá ngoài sức tưởng tượng.

Có thể đó cũng là một chính sách kinh tế tốt.

Andrew Ross Sorkin.

Nguyễn Hải Hoành dịch

Andrew Ross Sorkin là nhà bình luận, và là người sáng lập và biên tập của chuyên mục DealBook trên New York Times. Ông cũng đồng chủ trì tiết mục Squawk Box của CNBC và là tác giả của cuốn “Too Big to Fail”. (Theo The New York Times).

The Unknowable Fallout of China’s Trade War Nuclear Option

By Andrew Ross Sorkin

The New York Times

Oct 09-2018.

China holds more than a trillion dollars in United States debt, and an escalating trade war could tempt it to wield that debt in a way that has long been unthinkable.

China holds more than $1 trillion in United States government debt. Should it choose to make use of it in a trade war, the fallout would be difficult to forecast. Credit: Gilles Sabrié for The New York Times

It is often called the nuclear option.

In the trade war between the United States and China, economists and investors have long tried to game out how both sides might use their clout. In virtually all the predictions, at least until recently, they revolved around a tit-for-tat tariff war.

Even in the gloomiest of doomsday scenarios, there is one weapon that has long been considered unthinkable: the Chinese, the biggest holder of United States foreign debt with more than $1 trillion, publicly taking a step back from buying United States Treasuries — or worse, dumping what they own in the open market.

The very idea is typically dismissed as a waste of time to even consider, and the reason is a sort of mutually assured destruction. It would be wildly irrational in economic terms, the thinking goes. China selling Treasuries would send interest rates up and hurt the United States, but it would simultaneously severely damage the value of China’s own Treasury holdings. As the industrialist J. Paul Getty famously said, “If you owe the bank $100, that’s your problem; if you owe the bank $100 million, that’s the bank’s problem.” In the United States-China relationship, China is very clearly the bank.

But the conventional wisdom about what China might — or might not — be prepared to do could be wrong. China has lately reduced its holdings of United States government debt, and a growing number of financiers, economists and geopolitical analysts are quietly raising the prospect that China may look to its ability to influence interest rates as its ultimate Trump card.

After all, China doesn’t have any American imports left to tariff and it is already taking aim at deals, so what’s left?

If China were to undertake such a maneuver, it would do so at a delicate time for the United States economy: The rising deficit has increased the Treasury’s borrowing needs. There is more debt to be purchased, and the Federal Reserve is raising interest rates, making that debt more expensive. It’s not clear how much China could drive up rates by shedding Treasuries, but it would certainly add to the momentum already present.

And it is worth remembering that Beijing’s endgame is not necessarily to ensure the financial health of its country this year or the next. If China were to suffer short-term pain to gain a real and lasting advantage over the United States — or at least not lose any advantages it does have — it might be willing to struggle a bit today.

“The negotiation between the two great powers isn’t about how many soybeans or Boeing airplanes they buy by the end of the year,” said Kevin Warsh, a former governor of the Federal Reserve. “We are at a pivotal moment in history. The actions of the U.S. and Chinese governments in the next 12 months will set the course for the relationship of the two great powers of the 21st century.”

And the war of words is only getting sharper. Last week, Vice President Mike Pence accused China of using “political, economic and military tools, as well as propaganda, to advance its influence and benefit its interests in the United States.” And on Monday, China’s foreign minister, Wang Yi, admonished the Trump administration for “ceaselessly elevating” trade tensions and “casting a shadow” over relations between the two countries as he sat directly across from Secretary of State Mike Pompeo.

Still, critics who dismiss the possibility of China trying to upend the United States Treasury market say that China’s own economy is too fragile to risk doing anything that would cause instability.

Stability has long been a watchword in China. Over the weekend, China’s central bank, clearly nervous about a slowdown, pumped $175 billion into the economy by lowering the amount of money that some lenders are required to hold in reserve, allowing that money to circulate freely instead.

Supporters of the Trump administration’s tough stance on tariffs with China take actions like that as a sign that the United States holds the negotiating leverage. And it remains an open question whether China could inflict real damage by selling Treasuries.

“Treasuries sales in a sense are easy to counter, as the Fed is very comfortable buying and selling Treasuries for its own account,” wrote Brad W. Setser, a senior fellow for international economics at the Council on Foreign Relations. “I have often said that the U.S. ultimately holds the high cards here: The Fed is the one actor in the world that can buy more than China can ever sell.”

Even so, the market dynamics are unpredictable. Chances are, over the past two decades, there have been Treasury auctions at which the Chinese haven’t been bidders. But whether they were active bidders or not, the other bidders have always had to assume they were.

It is one thing to show up at Sotheby’s and not raise your paddle. It would be quite another to send out a news release saying you’re never going to Sotheby’s again.

The problem is that China would have to find something to do with that money — and, in this case, the auction house is always offering the best deals in town.

“Even if it could sell its more than a trillion dollars of Treasurys without pushing the market against it, where would it park the funds?” Marc Chandler, global head of currency strategy for Brown Brothers Harriman, wrote in a note to investors. “It will not be able to secure the liquidity, safety and returns that are available in the U.S.”

But brinkmanship does not breed rational thought. The escalation of hostilities, even economic ones, raises both stakes and tempers alike, which is a dangerous combination.

And in this case, there is no proving ground. There is no predictable math, no scale model.

If China were to use its nuclear option and the markets didn’t react, it would lose influence in stark fashion. If it worked — but was more effective than expected — China could inflict unintended damage on its own economy.

And even a perfectly executed strike that left China unharmed would be perilous: A targeted attack on the United States economy would have unknowable repercussions. If the fallout cloud settled over Europe or emerging markets, would China be ready for that fight, too?

Since the end of the Cold War and the proliferation of nuclear weapons, the world has embraced a policy of strategic stability: reducing the incentive for rival nations to unleash unimaginable destruction.

That is probably good economic policy, too.

Andrew Ross Sorkin

Andrew Ross Sorkin is a columnist and the founder and editor-at-large of DealBook. He is a co-anchor of CNBC’s Squawk Box and the author of “Too Big to Fail.” He is also the co-creator of the Showtime drama series Billions.

A version of this article appears in print on Oct. 9, 2018, on Page B1 of the New York edition with the headline: Would China Weaponize U.S. Debt?

*  *  *

Xem bài liên hệ với đề tài: click vào đây

Xem trang Kiến thức, tài liệu: click vào đây
Xem các bài trên trang Anh ngữ: click vào đây
Trở về trang chính: http://www.nuiansongtra.net